شيعه به تبعيت از قرآن كريم و
روايات اهل بيت(سلام‌الله‌علیهم): عقيده دارد كه خلود و جاودانگى در جهنّم مربوط به
افرادى است كه زمينه نجات آنها به كلّى از بين رفته است، كسانى نظير كافران و
مشركان:
»اِنَّ الَّذينَ كَذَّبُوا
بِاياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ اَبْوابُ السَّماءِ وَ لا
يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتّى يَلِجَ الْجَمَلُ فى سَمٍّ الْخِياطِ.» [1]
»كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند
و در برابر آن تكبّر ورزيدند، درهاى آسمان به رويشان گشوده نمىشود و داخل بهشت
نخواهند شد مگر اينكه شتر از سوراخ سوزن بگذرد.»
»اِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ
اَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ.» [2]
»خدا، اين را كه به او شرك ورزيده
شود نمىبخشد و غير از آن را براى هر كه بخواهد مىبخشد.»
ولى آنان كه درّ گرانبهاى ايمان
را در صدف وجود خود دارند، گرچه به دليل نافرمانىها و معصيتهاجهنّمى باشند، امّا به صورت دائمى
و هميشگى در جهنّم باقى نخواهند ماند بلكه
به اندازهاى در جهنّم مىمانند كه آتش و عذاب الهى، كدورتهاى آنها را از ميان
ببرد تا آنگاه پاكيزه و لايق بهشت شوند. از قرآن شريف و روايات معصومين: استفاده
مىشود مجرمى كه سختيهاى دنيا، رنجهاى برزخ، عذابهاى قيامت و نيز مغفرت خداى رحمان
و شفاعت اهل بيت(سلام‌الله‌علیهم):، هيچكدام نتوانسته باشد او را از كدورت گناه و صفات
رذيله پاك كند، به جهنّم مىرود تا از آن كدورتها پاك شده و لياقت بهشت را پيدا
كند. از اين جهت فيلسوفانِ حكمتِ متعاليه و عارفانِ دين مىگويند آتش جهنّم براى
اين افراد از الطاف خفيّه خداى سبحان است. امّا مجرمانى كه كفر و عناد ورزيدهاند
يا راه شرك و گمراهى را پيش گرفتهاند، در آتش دوزخ، مُخلَّد و هميشگى باقى خواهند
ماند در روايتى از امام كاظم(سلام‌الله‌علیه) چنين آمده است:
» لا يُخَلِّدُ اللَّهُ فِى
النَّارِ اِلّا اَهْلَ الْكُفْرِ وَ الْجُحُودِ وَ اَهْلَ الضَّلالِ وَ الشِّرْكِ.»
[3]
»خداوند كسى را در
آتشجاوداننمىكند مگر اهلكفر و انكار و گمراهى و شرك را.»
==================================
پی‌نوشت‌ها
[1] اعراف، 40.
[2] نساء، 48.
[3] بحار الانوار، ج 8، ص 351،
باب 27، ح.1.
