اگر شخصى بعد از چند سال متوجّه بطلان عبادتهايش شود يا در صحّت آن شك كند، وظيفهاش چيست؟
تا یقین به بطلان پیدا نکند، اعتنا نکند.
نمازگزارى كه بعد از به جا آوردن دو سجده، بين «دو و چهار» يا بين «سه و چهار» يا بين «دو و سه و چهار» رکعت شك مىكند و بعد از شكّ خود، گمان پيدا مىكند كه چهار ركعت نخوانده است، چه بايد بكند؟
به گمان خود عمل کند.
اگر کسی در یکی از اجزاي نماز کثیرالشّک باشد، مثلاً همیشه بین رکعات 3و4 شک ميکند، آیا باید طبق دستور کثیرالشّک در همة شکیّات نماز بیاعتنا باشد، یا اگر در جای دیگری مثلاً در سجده شک کرد، بايد به آن اعتنا کند؟
در آن جزئي که هميشه شک ميکند، نبايد به شکّ خود اعتنا کند و در همان خصوص، کثیرالشّک است.
كسى كه نمازهايش را غلط خوانده و سپس متوجّه شده است، در صورتى كه مجتهدى كه قبلاً از او تقليد ميكرده است قضا را لازم ميدانسته، آيا اجازه ميفرماييد تا از شما تقليد کند تا احتياج به قضا كردن نداشته باشد؟
جایز است.
كسى كه در ركعات نماز شك مىكند و بعد از مقدارى تأمّل، شكّ او تبديل به گمان مىشود و بعد از آن، تبديل به شكّ ديگرى مىگردد، كدام يك از شكّ اوّل و گمان بعد از آن و شكّ دوّم را بايد ملاك عمل خود قرار دهد؟ (مثلاً شك بين سه و چهار مىكند و بعد گمان به چهار ركعت پيدا مىكند و بعد گمانش تبديل به شك بين دو و چهار مىشود)؟
اگر وسواسی نباشد، شکّ دوّم مناط است.
در هنگام نماز جماعت معمولاً تقرب و حال بيشتري احساس ميكنم و اين امر بعضاً باعث طولاني شدن اذكار من در نماز ميشود، ولي از طرفي اين شك برايم ايجاد ميشود كه مبادا اين امر به ريا بينجامد، تكليفم چيست؟
بهتر است با امام جماعت باشید.
اگر كسي كثيرالشّك باشد و در نماز شك كند كه باد معده از شكم او خارج شده يا نه، چه وظیفهاي دارد؟
اعتنا نکند.
اگر فردى يك ركعت از نماز را فراموش كند و در ركعت آخر يادش بيايد، مثلاً فكر مىكرد، كه ركعت اوّل نمازش ركعت دوّم است، لذا ركعت سوّم و چهارم را هم به جا آورده، و در ركعت آخر متوجّه شده كه در ركعت سوّم قرار دارد، وظيفۀ او چيست؟
نمازش صحیح است، ولی اگر تشهّد را نخوانده، بعد از نماز بخواند و دو سجدۀ سهو هم به جا آورد.
منظور از شک کردن قبل يا بعد از سجدة دوّم، سجدۀ دوّم هر رکعت است يا سجدۀ دوّم رکعت دوّم نماز؟
مراد سجدۀ دوّم هر رکعت است.
اگر امام در تعداد رکعات نماز شک کند و مأموم نيز نداند و ترديد کند، وظيفۀ امام و مأموم چيست؟
هر دو به وظیفه عمل کنند، ولی نماز را بشکنند و دوباره بخوانند، بهتر است.
اگر کسي در نماز جماعت بعد از سر برداشتن از رکوع، شک کند که رکوع امام را درک کرده است يا خير، چه وظيفهاي دارد؟
من بسیاری از اوقات در نماز سه رکعتی، هنگام تشهّد شک میکنم که رکعت دوّم هستم یا رکعت سوّم، ولی در سایر نمازها شک نمیکنم. البته قابل ذکر است که بعضی از اوقات، آن نماز را به نیّت دو رکعتی تمام میکنم و نماز سه رکعتی را اعاده میکنم و وقتی به رکعت سومّ میرسم، احساس میکنم که نماز قبلی را نیز سه رکعت خواندهام، وظیفه چیست؟
اعتنا نکنید.
شکهاي مبطل براي کثيرالشّک نيز مبطل است يا مانند شکهاي صحيح نبايد به آن اعتنا کرد؟
نباید اعتنا کند.
شخصي در رکعت سوّم، پس از تسبيحات و قبل از رکوع، ميفهمد که يک سجده را فراموش کرده است، ولي نميداند که سجدۀ فراموش شده از رکعت اوّل بوده يا رکعت دوّم، چه وظيفهاي دارد؟
نماز را بشکند و نماز دیگر بخواند.
اگر يکي از شکهاي مبطل براي انسان ايجاد شود، ولي پس از چند لحظه انسان به طرفي يقين کند. آيا نماز او به خاطر شک باطل ميشود؟
باطل نمیشود.
نمازگزار در جايي از نماز شک ميکند و در حالي که شک دارد، به اميد اينکه بتواند به يقين برسد، نماز خود را ادامه ميدهد:
الف) آيا در اين حالت نماز خواندن اشکالي دارد؟
ب) اگر پس از زمان کوتاهي به يک طرف شک يقين کند، آيا ميتواند طبق يقين جديد عمل نمايد؟
الف: اشکال ندارد، ولی توقّف کند بهتر است. البته اگر ادامه دهد، نمیتواند مثلاً به رکوع برود و شک را شکّ بعد از رکوع قرار دهد.
ب: باید عمل کند.
شخصي هر موقع در نماز براي او شکّي ايجاد ميشود، نماز خود را رها ميکند و نماز را از سر ميگيرد. آيا قطع نماز و شروع مجدّد آن، کار صحيحي است؟ آيا نماز دوّم مجزي است؟
بايد طبق رساله عمل کند، ولي نماز دوّم او صحیح است.
شک در رکعات نماز دو و سه رکعتي که به جماعت خوانده ميشود، آيا مبطل نماز جماعت است؟
باید به امام جماعت مراجعه کنند و نماز صحیح است.
اگر کسي شک دارد کثيرالشّک است يا خير، نسبت به مواردي که شک ميکند، چه وظيفهاي دارد؟
باید عمل شک را به جا آورد.
آيا احكام شك، فقط مربوط به نمازهاى يوميّه است، يا در نمازهاى ديگر هم جارى مىشود؟
در همه نمازهای واجب جاری است.